Unieke methode om de impact van smart mobility-maatregelen te bepalen

Focus Smart Mobility 2022-2025

In de Focus Smart Mobility 2022-2025 beschrijft de provincie haar beleidsmaatregelen op het gebied van smart mobility. Deze hebben als doel mobiliteit in Noord-Holland slimmer, schoner en veiliger te maken. De beleidsmaatregelen zijn verdeeld in drie categorieën: maatregelen voor de korte-, middellange- en lange termijn.

Maatregelen voor de korte termijn zijn onder andere:

• Slimme connected infrastructuur en verkeer
• Verbeteren ketenmobiliteit
• Inzet schone mobiliteit
• Verbeteren logistieke systemen
• Inzetten van maatregelen bij evenementen en recreatie

Van provinciale doelen naar meetbare indicatoren

Om de effecten van provinciale smart mobility-maatregelen inzichtelijk te maken, onderzochten we deze maatregelen samen met provinciale experts. Dat deden we op basis van eerder onderzochte maatregelen en literatuur. Vervolgens zijn deze effecten door andere deskundigen getoetst en gepresenteerd. 

Om het effect van smart mobility-maatregelen te kwantificeren, zijn de provinciale doelen uit de focus eerst omgezet naar verschillende indicatoren. Het directe effect van een maatregel op deze indicatoren is bepaald door sociaal-demografische gegevens te combineren met informatie uit literatuur, referentieprojecten en expertschattingen. Door middel van quick scans kregen we zo de eerste (kwantitatieve) inzichten. 

De methode maakt het effect van smart mobility-maatregelen zichtbaar voor de volgende indicatoren:

• modal shift (verandering van vervoermiddel)
• doorstroming (voertuigkilometers en voertuigverliesuren)
• verkeersveiligheid
• gezondheid
• milieu (o.a. geluid en uitstoot)

De methode houdt hierbij rekening met de verschillende typen gebieden in de provincie.

Niet iedere indicator even makkelijk te onderzoeken

Wat het effect is van smart mobility maatregelen op bovenstaande indicatoren, is voor de ene indicator makkelijker te bepalen dan voor de andere. De effecten van smart mobility maatregelen op indicatoren zoals de modal split, het aantal voertuigkilometers en verkeersongevallen kunnen goed worden ingeschat via beschikbare kengetallen.

Andere indicatoren zoals de geluidsproductie, afstand tot het OV-systeem, het gebruiksgemak van het OV en de reistijd van deur tot deur blijken moeilijker te bepalen. Om ook (zekere) inzicht te krijgen in het effect van maatregelen op deze indicatoren, is dan ook nader onderzoek nodig. 

Daarnaast hangt het succes van sommige maatregelen soms sterk af van factoren waarop de provincie geen directe invloed heeft. Voorbeelden hiervan zijn wetgeving voor het toelaten van (semi) automatische voertuigen of de juiste werking van communicatie tussen voertuigen van verschillende leveranciers.

Smart mobility heeft positief effect op provinciale doelen

Een eerste onderzoek aan de hand van de door ons ontwikkelde methodiek laat zien dat korte termijn smart mobility maatregelen in de provincie (zoals genoemd bovenaan deze pagina) een positief effect hebben op verkeersveiligheid en milieu. Zo neemt het aantal verkeersongevallen af en is een flinke afname van CO₂- en fijnstofuitstoot te zien. Dit is ook de inschatting voor maatregelen op de middellange termijn. 

Er mag dan ook voorzichtig geconcludeerd worden dat deze maatregelen effectief zijn om provinciale doelen te behalen en het verkeer in de provincie slim, schoon en veilig te maken.

Daarbij moet wel worden opgemerkt dat nog niet alle effecten doorgerekend kunnen worden. Ook is de provincie zoals gezegd voor een deel afhankelijk van gemeentelijk en (inter)nationaal beleid en regelgeving. Andere maatregelen gericht op betere infrastructuur voor fiets en OV, prijsbeleid en energietransitie blijven dus noodzakelijk om smart mobility in de provincie Noord-Holland blijvend effectief te laten zijn.

Verdere toepassing van de methodiek

De methodiek zoals uitgewerkt geeft de Provincie Noord-Holland inzicht in de effecten van smart mobility-(beleids)maatregelen en is daarmee een uniek en effectief instrument. Wel moet de methodiek in de toekomst nog verder worden getoetst.

Meer weten over dit project en de ontwikkelde methode? Lees de hele rapportage hier.

Opdrachtgever: Provincie Noord-Holland
Jaar: 2021