Doorfietsroutes
Steeds meer gemeenten en provincies investeren in doorfietsroutes – hoogwaardige fietspaden die de fiets tot een volwaardig alternatief maken voor de auto. Maar wat levert zo’n investering écht op? Bij Goudappel maken we die effecten zichtbaar. Met slimme data, gedragsonderzoek en jarenlange ervaring laten we zien hoe doorfietsroutes bijdragen aan bereikbaarheid, gezondheid en duurzaamheid. Zo krijgt u niet alleen cijfers, maar concrete inzichten om beleid te versterken en toekomstige plannen overtuigend vorm te geven.
Doorfietsroutes: wat zijn dat?
Doorfietsroutes zijn hoogwaardige fietspaden die speciaal zijn ingericht voor langere afstanden. Ze verbinden dorpen en steden en bieden forenzen een volwaardig alternatief voor auto of openbaar vervoer. De routes zijn meestal tussen de tien en vijfentwintig kilometer lang, grotendeels vrijliggend, met gescheiden richtingen en zo min mogelijk onderbrekingen door verkeerslichten.
Hoewel ze primair gericht zijn op woon-werkverkeer, blijken ook scholieren en recreatieve fietsers er graag gebruik van te maken. Momenteel ligt er zo’n zeshonderd kilometer aan doorfietsroutes in Nederland. Het doel: een landelijk netwerk van 3500 kilometer.
Waarom doorfietsroutes het verschil maken
Doorfietsroutes zijn veel meer dan infrastructuur. Ze dragen concreet bij aan:
- Minder auto’s op de weg: schonere lucht, minder files, lagere uitstoot
- Betere bereikbaarheid: goede verbindingen tussen stad en regio
- Gezonde en vitale inwoners: dagelijks bewegen als vanzelfsprekend onderdeel van de reis
- Aantrekkelijke leefomgeving: veilige en prettige routes die uitnodigen tot gebruik
Investeren: meten is weten
De aanleg van doorfietsroutes vraagt om forse investeringen. Voor gemeenten en provincies is het daarom cruciaal om inzicht te krijgen in de effecten van doorfietsroutes. Hoeveel extra fietsers levert een route op? Welke waardering geven gebruikers? En welke barrières ervaren niet-fietsers? Met harde data en duidelijke inzichten kunnen investeringen worden verantwoord en kan beleid worden verbeterd.
Landelijk protocol voor effectmetingen
Om deze effecten inzichtelijk te maken heeft Goudappel in opdracht van Tour de Force het landelijke protocol voor effectmetingen van doorfietsroutes ontwikkeld. Hiermee worden gedrag en beleving van fietsers op een uniforme manier gemeten, vóór en na de aanleg van een route.
Dit protocol maakt landelijke vergelijking mogelijk en is inmiddels in tientallen projecten toegepast. In 2025 is het bovendien geëvalueerd en doorontwikkeld, zodat het nog beter aansluit bij de praktijk. Naast dit protocol voor beleving en gedrag bestaat er ook een aanvullend protocol voor het meten van gebruik (zoals aantallen en intensiteiten).
Goudappel verrijkt alle resultaten met data uit onze eigen unieke databron: het Mobiliteitsspectrum. Daarmee wordt duidelijk hoe de fiets zich verhoudt tot de auto en het openbaar vervoer, bijvoorbeeld in reistijd en gebruiksgemak.
Alle resultaten komen samen in een landelijke database die door Goudappel wordt beheerd. Daardoor kunnen metingen uit verschillende provincies en regio’s met elkaar worden vergeleken, en ontstaat er landelijk inzicht in de effecten en succesfactoren van doorfietsroutes.
De meerwaarde van Goudappel
Het protocol is beschikbaar voor meerdere onderzoeksbureaus, maar de meeste opdrachtgevers kiezen voor Goudappel. Waarom?
- Wij hebben het protocol ontwikkeld en de meeste ervaring met de toepassing.
- Onze aanpak met veldwerk en online werving levert een hogere respons op dan gemiddeld.
- We koppelen inzichten uit gedragsonderzoek en data-analyse direct aan de praktijk, bijvoorbeeld om te voorspellen welke doelgroepen de overstap naar de fiets maken en welke routekenmerken het meeste effect hebben.
- Als beheerder van de landelijke database zorgen we dat gegevens efficiënt en uniform worden verwerkt.
Kortom: met Goudappel krijgt u niet alleen data, maar toepasbare inzichten die u direct kunt inzetten bij beleid, ontwerp en financiering.
De effecten in de praktijk
De resultaten spreken voor zich. In Noord-Brabant stapte gemiddeld ruim een vijfde van de automobilisten na aanleg van een doorfietsroute over op de fiets. Gebruikers waarderen de routes hoger vanwege veiligheid, comfort en snelheid.
Ook in Flevoland leverde ons onderzoek waardevolle inzichten op. Daaruit bleek dat bestaande routes vooral hoog scoren op directheid (de route volgt de meest logische en korte verbinding) en doorstroming. Tegelijkertijd vormen sociale veiligheid, verlichting en aantrekkelijkheid in de avonduren nog duidelijke verbeterpunten. Voor niet-fietsers zijn dit juist drempels om de overstap te maken. Aan de andere kant zien we dat maatregelen zoals werkgeversregelingen en aantrekkelijke route-inrichting de kans op gedragsverandering vergroten.
Dankzij de combinatie van kwantitatieve metingen en kwalitatieve inzichten kunnen provincies gerichte keuzes maken: zowel in het ontwerp van de nieuwe doorfietsroutes als in aanvullende beleidsmaatregelen om meer reizigers te verleiden de fiets te pakken.
Samen vooruit
Doorfietsroutes zijn een investering in de toekomst van mobiliteit. Gemeenten en provincies die effecten laten meten, krijgen niet alleen duidelijkheid over wat werkt, maar ook handvatten om routes verder te verbeteren en meer mensen op de fiets te krijgen. Zo helpt Goudappel u om investeringen te verantwoorden, beleid te versterken en het verschil te maken voor inwoners en reizigers.
Projecten waarin we onze aanpak succesvol toepassen
