Hoe scoren de kleinste gemeenten op brede welvaart?
Hoe scoort mijn gemeente op brede welvaart en hoe vergroot ik deze? Een belangrijke vraag voor veel gemeentes die werken aan het verbeteren van leefbaarheid en het welzijn van burgers. De keuzes die we maken op het gebied van mobiliteit, spelen hierbij een belangrijke rol. Daarom brengen we met de benchmark Brede Welvaart & Mobiliteit in kaart hoe gemeentes met hun mobiliteitsbeleid bijdragen aan brede welvaart. Benieuwd welke van de kleinste gemeentes dit goed doen, wat hun succesfactoren zijn en welke verbeterkansen er zijn? Ontdek het op deze pagina.
Inzichten voor de kleinste gemeenten (minder dan 25.000 inwoners)
De benchmark Brede Welvaart & Mobiliteit brengt in beeld hoe Nederlandse gemeenten scoren op brede welvaart in relatie tot mobiliteit, wat succesfactoren zijn en welke verbeterkansen we zien. Om de verschillende gemeentes eerlijk met elkaar te kunnen vergelijken, verdelen we deze in vier categorieën, op basis van inwoneraantal. Van de 342 Nederlandse gemeenten, vallen er 113 in de categorie kleinste gemeenten (minder dan 25.000 inwoners). Deze gemeenten liggen verspreid over heel Nederland.

Brede welvaart in relatie tot mobiliteit in de kleinste Nederlandse gemeenten: hoe donkerder oranje, hoe hoger de brede welvaart
10 kleinste gemeenten met hoogste brede welvaart in relatie tot mobiliteit
- Bloemendaal
- Ouder-Amstel
- Bunnik
- Waalre
- Midden-Delfland
- Landsmeer
- Rozendaal
- Heumen
- Laren
- Waterland
Wat valt op?
- De kleinste gemeenten vertonen een vergelijkbaar beeld met de kleine gemeenten: een hoge score op leefomgeving en gezondheid en een lagere score op bereikbaarheid & economie, sociale inclusie en duurzaamheid. Ook in deze categorie geldt: de best scorende kleinste gemeenten liggen vrijwel allemaal dichtbij grotere gemeenten, waardoor zij profiteren van de nabijheid van banen en voorzieningen.
- Opvallend: de top 5 kleinste gemeenten bestaat uit gemeenten met een hoog gemiddeld inkomen: Bloemendaal, Ouder-Amstel, Bunnik, Waalre en Midden-Delfland.
- Vergeleken met het landelijk gemiddelde, scoren de kleinste gemeenten lager op bereikbaarheid en economie, sociale inclusie en duurzaamheid. Dat komt omdat het aantal banen dat te voet, fiets of met het ov te bereiken is, hier lager is. Ook zijn er minder voorzieningen voor elektrische auto's.
- De kleinste gemeenten scoren juist goed op leefomgeving. Zo beschikken ze over meer groen en meer zitbankjes dan andere Nederlandse gemeenten. Enkele voorbeelden: Ommen, Putten, Hilvarenbeek en Vlieland (de gemeente met de meeste zitbankjes)
- Ook scoren de kleinste gemeenten boven het landelijk gemiddelde op gezondheid, doordat hier minder geluidsbelasting en fijnstof is.
- Opvallend: hoewel de landelijk gelegen gemeenten in deze categorie lager scoren op bereikbaarheid van voorzieningen en banen, scoren zij opvallend hoog op gezondheid. Vooral de Waddeneilanden scoren bijzonder hoog op geluk en tevredenheid. Als we kijken naar de hele categorie gezondheid, dan is Reimerswaal in Zeeland nummer 1 in Nederland.
Specifieker inzicht in brede welvaart in uw gemeente?
Met onze Monitor Brede Welvaart & Mobiliteit krijgt u inzicht in brede welvaart in relatie tot mobiliteit in uw gemeente en onderzoeken we aanknopingspunten om dit met mobiliteitsbeleid te verbeteren.
Bekijk onze aanpak
Opvallende voorbeelden
Bloemendaal: hoogst scorende kleinste gemeente
De gemeente Bloemendaal is de hoogst scorende kleinste gemeente en scoort op bijna alle vijf de brede welvaartsdoelen bijzonder hoog. Alleen voor het doel gezondheid kan nog een flinke verbeterslag worden gemaakt - met name qua verhouding 30/50 km/u- en 60/80 km/u-wegen en verkeersongevallen per voertuigkilometer.
Heumen: goede score op alle doelen
De gemeente Heumen in Gelderland is een van de best scorende kleinste gemeenten buiten de Randstad. Heumen scoort op alle doelen bovengemiddeld, met uitzondering van duurzaamheid (waar het gemiddeld scoort). Indicatoren waar nog verbetering mogelijk is, zijn het aandeel van elektrische auto’s en ov, om zo een grotere bijdrage te leveren aan duurzaamheid.
Disclaimer
De ranking van een gemeente is uitsluitend een vergelijking met andere soortgelijke gemeenten en geen waardeoordeel. Voor deze benchmark is alleen gekeken naar indicatoren die een relatie hebben met mobiliteit. Daarom kan een gemeente die lager scoort in onze benchmark alsnog een hoog brede welvaartsniveau hebben en vice versa. De indicatoren waar lager op wordt gescoord, kunnen wel als aandachtspunten worden gezien.