Opstoppingen voorkomen bij slecht weer? Inzicht in weersinvloed op reisgedrag met de Goudappel Mobility Twin
Iedereen die weleens door de regen naar het werk fietst of dan juist liever de auto pakt, weet: het weer heeft invloed op ons reisgedrag. Maar hoe groot is dat effect precies? En hoe kunnen we steden en regio's helpen om daar beter op in te spelen? Binnen de Goudappel Mobility Twin brengen we deze weersinvloeden nauwkeurig in kaart, met behulp van slimme datakoppelingen en geavanceerde analyses.
“Door data over verplaatsingen te combineren met weerinformatie, krijgen we inzicht in hoe het reisgedrag verandert bij verschillende weersomstandigheden,” vertelt Tom Thomas, modelinnovator bij Dat.Mobility. “Met die kennis kunnen we verkeer niet alleen analyseren, maar ook voorspellen en verbeteren.”
Van regen tot rijen: het effect van het weer
Op snelwegen zorgt regen meestal voor vertragingen door verminderde doorstroming. In stedelijke gebieden zien we juist méér auto’s op de weg. Veel mensen kiezen bij slecht weer natuurlijk minder snel voor de fiets of de benenwagen. Zelfs een kleine toename van het autoverkeer kan het verschil maken tussen een vloeiende rit en wachtrijen bij een kruispunt.
Om reisgedrag goed te monitoren, gebruiken we gegevens uit ons Nederlands Verplaatsingspanel (NVP), waarin de verplaatsingen van deelnemers worden gevolgd. Door deze data te koppelen aan actuele weerinformatie van Buienradar weten we per uur, per locatie en per modaliteit hoeveel ritten er zijn gemaakt en onder welke weersomstandigheden.
De weerindex: kwantificeren wat we dagelijks merken
Op basis van deze data hebben we een zogeheten weerindex ontwikkeld: een waarde die aangeeft hoeveel drukker of rustiger het is op de weg onder specifieke weersomstandigheden, ten opzichte van een gemiddelde dag. De index is uitgerekend per vervoermiddel, voor verschillende type dagen (werkdagen, weekenden en vakanties) en weersituaties.
Hieronder staat de weerindex voor fietsverkeer op werkdagen. Een indexwaarde van 1,00 betekent gemiddeld gedrag. Een waarde boven de 1,00 betekent dat er méér gefietst wordt dan gemiddeld, een waarde onder de 1,00 betekent minder fietsverkeer. Zo zien we dat mensen op warme en zonnige werkdagen 23 procent meer fietsen dan gemiddeld. Bij regen daalt het aantal fietsritten juist met 31 procent.
Weertype – Weerindex fiets (werkdagen)
Hoge temperatuur en zonnig: 1,23
Hoge temperatuur en bewolkt: 1,18
Gemiddelde temperatuur en zonnig: 1,15
Gemiddelde temperatuur en bewolkt: 1,03
Lage temperatuur en zonnig: 0,89
Lage temperatuur en bewolkt: 0,87
Regen: 0,69
In het weekend zijn de verschillen nog groter. Er worden dan meer recreatieve ritten gemaakt en die zijn gevoeliger voor weersinvloeden. Het is dan ook niet verrassend dat zon een nog sterkere positieve invloed heeft op het fietsgebruik (+29 procent), terwijl regen juist voor een nog grotere daling zorgt (-48 procent).
Afstand maakt verschil
Niet alle ritten reageren even sterk op het weer. Vooral de lengte van de rit speelt een grote rol. Korte fietsritten, zoals die van kinderen naar school in de wijk, worden minder beïnvloed dan langere ritten in het buitengebied. Uit de data blijkt namelijk dat de invloed van regen op fietsgebruik bij afstanden tot één kilometer veel kleiner is dan bij ritten tussen twee en vijf kilometer. En juist op die middellange afstanden stijgt het aantal autoritten bij regen met tien tot vijftien procent. Dat leidt tot extra drukte op stedelijke hoofdwegen, precies waar het verkeer bij regen vaak vastloopt.
Weer als voorspellende factor in de Goudappel Mobility Twin
Met het NVP kunnen we per wegvak zien of mensen er vooral korte, middellange of lange ritten maken. Zo weten we voor elke modaliteit en op elk wegvak in welke mate de verkeersintensiteit verandert bij verschillende weersomstandigheden.
Dat biedt praktische handvatten: bijvoorbeeld voor het voorspellen van drukte tijdens de volgende ochtend- of avondspits. Vooral bij slecht weer, als er een duidelijke toename van autoverkeer op bepaalde wegen verwacht wordt, kunnen wegbeheerders daarop anticiperen. Denk aan het aanpassen van de dosering via verkeerslichten of het inzetten van dynamische verkeersinformatie om doorstroming te bevorderen.
Goudappel Mobility Twin
Verkrijg een volledig beeld van het verkeer voor een complete digital twin. Betrouwbaar, passend bij elk type digital twin en gemakkelijk te integreren.
Klik hier voor meer informatie
Bouwen aan een weersensitief mobiliteitssysteem
“Het unieke van de Goudappel Mobility Twin is dat we data echt tot op straatniveau kunnen koppelen en duiden,” zegt Thomas. “Zo leggen we niet alleen het verkeer van vandaag vast, maar bouwen we ook aan modellen die helpen om het verkeer van morgen te voorspellen en te verbeteren.”
De volgende stap? Verdere toepassingen in kaart brengen en de Goudappel Mobility Twin daar gericht op doorontwikkelen. Zo bouwen we samen met overheden aan een robuust, flexibel en weersensitief mobiliteitssysteem.
