Logistieke hubs: belangrijke schakel voor efficiënte goederenstromen
Een logistieke hub is een knooppunt waar goederenstromen worden gebundeld en herverdeeld. Een dergelijke hub maakt stedelijke logistiek efficiënter en schoner. Een toekomstbestendige hub vraagt om integrale keuzes op het snijvlak van duurzaamheid, bereikbaarheid en economie, en om samenhang tussen logistiek verkeer en personenmobiliteit. Het begint met inzicht in de situatie, gevolgd door een gedeelde toekomstvisie en verdiepend onderzoek naar haalbaarheid en inrichting.
Logistieke hub in het kort:
- Hubs spelen een sleutelrol in de transitie naar emissievrije stadslogistiek.
- Er zijn verschillende typen logistieke hubs, zoals landelijke, regionale en stadshubs.
- Strategische locatiekeuze, financiële haalbaarheid, betrokken stakeholders en integraal beleid bepalen het succes.
Wat is een logistieke hub?
Een logistieke hub dient vaak als overslagpunt waar goederen van één of meerdere leveranciers bij elkaar komen. Vanuit de hub gaan ze gebundeld verder naar hun bestemming. Bij stadshubs gebeurt dat vaak met kleinere en schone voertuigen. Dit vermindert het aantal ritten met grote vrachtwagens en draagt bij aan leefbare, bereikbare steden. De logistieke hub is daarmee een belangrijke schakel voor leefbare en bereikbare steden.
Verschillende hubs, verschillende functies
Afhankelijk van ligging en functie zijn er verschillende soorten hubs.
- Stadshubs bedienen de last mile naar het stadscentrum. Ze kunnen ook extra services bieden zoals verpakken, etiketteren, tijdelijke opslag of andere value-added logistics / services.
- Logistiek dienstverleners gebruiken regionale hubs om meerdere steden te bevoorraden.
- De bouwhub is een logistiek knooppunt aan de rand van de stad met verschillende functies: van tijdelijke opslag en overslag in de ruwbouwfase tot bundeling van leveringen in de afbouwfase. Doel is de doorstroming, verkeersveiligheid en bereikbaarheid van een gebied te verbeteren.
De voordelen: schoner en efficiënter
Het bundelen van goederen in een hub kan leiden tot minder vrachtverkeer, lagere emissies, minder geluid en efficiënte levermomenten. Dit versterkt de grip op logistieke bewegingen en draagt bij aan duurzaamheid, verkeersveiligheid en stedelijke leefbaarheid.
Succesvolle logistieke hubs zijn strategisch gepositioneerd, beschikken over voldoende volume en zijn ingebed in breder mobiliteits- en ruimtelijk beleid. Het vereist samenwerking tussen verschillende stakeholders en heldere afspraken over taken en verantwoordelijkheden.
In 3 stappen naar een toekomstbestendige logistieke stadshub
Logistieke stadshubs moeten toekomstbestendig zijn om bij te dragen aan duurzame, bereikbare steden. Als gemeente heeft u houvast aan dit driestappenmodel.
Stap 1: Breng de logistieke situatie in kaart
Start met een analyse van goederenstromen: om welke goederen gaat het, waar komen zendingen vandaan en waar gaan ze naartoe, hoe bewegen ze zich door de stad en waar ontstaan knelpunten? Denk ook aan volumes, vervoerstypen en piekmomenten. Bepaal op basis hiervan welke effecten een stadshub zou kunnen hebben op de verkeersstromen in een gemeente en of een hub het juiste instrument is om de beleidsdoelen te behalen.
Stap 2: Ontwikkel een toekomstvisie
Is er potentie voor een stadshub? Onderzoek dan of er draagvlak is onder ondernemers en leveranciers. Wat betekent het voor hen als leveringen via een stadshub verlopen, qua doorlooptijd, kosten en eventuele extra diensten? Denk na over de ambities op het gebied van duurzaamheid, bereikbaarheid en leefbaarheid, en de rol die de hub moet vervullen binnen het bredere mobiliteits- en logistieke netwerk. Zo ontstaat inzicht in wat er nodig is om te komen tot een toekomstbestendige stadshub.
Stap 3: Van visie naar uitvoering
Onderzoek kansen en beperkingen per locatie: analyseer ruimtelijke inpassing, infrastructuur en energiesystemen. Werk vervolgens praktische keuzes uit over bijvoorbeeld inrichting van de hub, verantwoordelijkheden en exploitatie. Onderzoek samen met betrokken partijen hoe de stadshub rendabel, duurzaam en goed benut kan worden. Zo groeit een visie uit tot een concreet, uitvoerbaar plan.
Ontwerpprincipes voor succesvolle hubs
Een goed verlopend proces is belangrijk, maar de inhoudelijke keuzes in ontwerp en inrichting bepalen uiteindelijk het succes. Twee principes helpen daarbij:
- Vroege samenwerking
Betrek andere partijen zoals logistieke partners, ontwerpers en bewoners in een vroeg stadium en wees transparant. Dat vergroot de kans op succes aanzienlijk. Het is vooral belangrijk dat ondernemers en hun leveranciers betrokken zijn en perspectief zien in de plannen. Zonder operationele haalbaarheid voor beide partijen komt het simpelweg niet van de grond. - Strategische ligging
Kies voor overgangszones die goed bereikbaar zijn, met aanvoerwegen nabij de stad en grote wegen. Dit verlaagt kosten en verhoogt de operationele effectiviteit. Een strategische ligging is ook van belang voor toekomstige (uitbreiding van) ZE-zones. Stem de inrichting van de hub af op lokale behoeften, beleidsdoelen en soort hub.
Wat Goudappel voor u kan doen
Goudappel biedt ondersteuning in alle fasen van hubontwikkeling. Zo analyseren we logistieke stromen, toetsen we locaties, geven we advies en ondersteunen we bij bijvoorbeeld subsidieaanvragen en beleidsontwikkeling. Met onze Hub Dynamics-methodiek simuleren we toekomstige vervoersstromen om te bepalen of het ontwerp voldoet. Zo wordt een hub geen papieren plan, maar een functionerende schakel in duurzame stadslogistiek.
