Deelmobiliteit in middelgrote gemeenten: 5 tips
Deelmobiliteit – één vervoersmiddel beschikbaar voor meerdere gebruikers - biedt kansen voor maatschappelijke doelen als CO₂-reductie, ruimtebesparing, betere bereikbaarheid en sociale inclusie. In middelgrote gemeenten ziet de inzet van deelmobiliteit er anders uit dan in grotere gemeenten. Hoe dat kan, onderzocht afstudeerder Ilse van den Nieuwelaar de afgelopen periode door middel van interviews met vier casusgemeenten en aanbieders van deelmobiliteit en literatuuronderzoek. Lees hieronder de belangrijkste inzichten waar u als middelgrote gemeente mee aan de slag kunt.
Waarom de adoptie van deelmobiliteit in middelgrote gemeenten meer tijd kost
Op dit moment neemt de adoptie van deelmobiliteit in middelgrote gemeenten (50.000-100.000 inwoners) meer tijd in beslag dan in grote gemeenten (100.000+). Uit het onderzoek van Ilse komen daarvoor mogelijke oorzaken naar voren:
- De financiële factor: aanbieders van deelmobiliteit werken vaak aanbodgericht en bieden deelmobiliteit aan als de markt in een gemeente aantrekkelijk genoeg is. Is deze niet rendabel genoeg (zoals in middelgrote gemeenten eerder het geval is), dan bieden ze geen deelmobiliteit aan of kunnen ze zich na verloop van tijd terugtrekken.
- Opgaven op het gebied van klimaat, ruimte en duurzaamheid: in grotere gemeenten zijn deze opgaven vaak urgenter (ook voor bewoners) dan in middelgrote gemeenten waardoor de vraag naar ruimtebesparende en duurzame mobiliteit in grote gemeenten groter is.
- Andere spreiding van voorzieningen en ov-netwerk: in middelgrote- en grote gemeenten is de verspreiding van voorzieningen en het ov-netwerk anders. In middelgrote gemeenten bevinden voorzieningen zich vaak in het centrum. In grote gemeenten zijn deze juist meer verspreid over de stad. Ook ziet het ov-netwerk er in grote gemeenten anders uit. Deelmobiliteit is daar meer een invulling van de first- en last mile, terwijl deelmobiliteit in middelgrote gemeenten relevanter is voor volledige verplaatsingen.
5 tips om als middelgrote gemeente aan de slag te gaan met deelmobiliteit
Op basis van de inzichten uit het onderzoek, formuleren we 5 tips om als middelgrote gemeente aan de slag te gaan met deelmobiliteit:
- Denk goed na over het doel waar deelmobiliteit aan moet bijdragen: in onze ogen zou deelmobiliteit nooit het doel op zich moeten zijn maar altijd een middel in een mix van maatregelen. Denk dus goed na over het doel en welke mix van maatregelen daarbij hoort voor u aan de slag gaat.
- Leer van de ervaringen van anderen: u hoeft niet zelf het wiel uit te vinden. Sluit bijvoorbeeld aan bij een regionale samenwerking (dat biedt gelijk kansen om het servicegebied van aanbieders te vergroten).
- Werk actief samen met aanbieders: bij het opstellen van beleid voor deelmobiliteit kunt u als gemeente meerdere rollen kiezen. Een actieve houding draagt bij aan een snelle implementatie: ga flexibel om met de eventuele vergunningsplicht en faciliteer parkeerplekken en laadpalen. Duidelijke afspraken helpen om overlast te voorkomen.
- Draag bij aan de verspreiding van deelmobiliteit: geef het goede voorbeeld en sluit bijvoorbeeld zelf een zakelijk abonnement af als gemeente. Ondersteun waar mogelijk bij de communicatie vanuit aanbieders.
- Stimuleer gebruik en draagvlak onder bewoners: sluit aan bij de wensen van de gekozen doelgroepen, organiseer bijvoorbeeld fysieke kennismomenten en benadruk de voordelen van deelmobiliteit voor bewoners. Een financiële impuls (zoals de U-pas in Utrecht) is een goede optie om deelmobiliteit toegankelijk te maken voor iedereen.
Meer lezen over effectief beleid voor deelmobiliteit? Download dan hieronder het whitepaper dat we hierover schreven.
