Het Nederlands Loopstromenmodel: inzicht in en beïnvloeden van voetgangersstromen

Oplossing

Voetganger zijn we allemaal, elke dag. De voetganger speelt een steeds grotere rol in mobiliteitsplannen, zeker nu er steeds meer aandacht is voor klimaatverandering, leefbaarheid en gezondheid. Ook zorgt de woningbouwopgave ervoor dat investeren in de voetganger essentieel is. Zo bevorderen we duurzame mobiliteit, neemt de druk op wegen minder sterk toe en beperken we de benodigde ruimte voor parkeren. Er zijn dus meerdere aanleidingen om de voetganger op de eerste plaats te zetten, in lijn met het STOMP-principe. Maar om de voetganger daadwerkelijk een hoofdrol te laten spelen, is inzicht nodig in waar de voetganger loopt, waarom juist daar wordt gelopen en hoeveel voetgangers ergens lopen. Goudappel biedt dit inzicht én advies over hoe loopstromen te beïnvloeden.

Het Nederlands Loopstromenmodel biedt inzicht

Veel beleidsmakers willen de voetganger een hogere prioriteit geven wanneer er keuzes gemaakt moeten worden voor de (her)inrichting van de openbare ruimte of bij het opstellen van een mobiliteitsbeleid. In de praktijk is dit echter best lastig. Voor alle andere modaliteiten zijn de intensiteiten en netwerken goed in beeld gebracht, maar voor voetgangers nog niet. Waar lopen mensen eigenlijk? En waarom lopen ze juist daar? Hoe kunnen we beïnvloeden waar mensen lopen? Om dit soort vragen te beantwoorden, heeft Goudappel het Nederlands Loopstromenmodel ontwikkeld. Met het loopstromenmodel kunnen we in beeld brengen:

Hoe voetgangers zich over een bepaald gebied (netwerk) verspreiden
Waar de hoofdstromen lopen
Hoeveel voetgangers dagelijks een bepaald wegvak gebruiken
Welk motief voetgangers hebben om ergens te lopen: wonen, werken, onderwijs, winkelen of recreatie

Wanneer je weet waarom iemand ergens loopt, met andere woorden, welke motief de voetganger heeft, kun je de inrichting van de openbare ruimte beter laten aansluiten op die behoefte. Dit biedt houvast voor het maken van keuzes. Het loopstromenmodel is daarnaast geschikt voor het in kaart brengen van loopstromen die binnen plaatsvinden, zoals in stations of winkelcentra. Deze inzichten bieden handvatten voor bijvoorbeeld het plaatsen van bewegwijzering of reclame uitingen, en helpen centrum- en retailmanagers om bezoekersstromen in winkelgebieden inzichtelijk te maken. Ook is het mogelijk een bepaald ‘attractiepunt’ centraal te stellen, zoals een station. Met het loopstromenmodel brengen we de voetgangersstromen van-, naar- en zelfs in het attractiepunt in beeld. Dit maakt bijvoorbeeld inzichtelijk waar eventuele knelpunten zitten qua drukte die als eerste aangepakt zouden moeten worden.

Meer weten over de voetganger? Lees verder op onze themapagina

Intensiteiten voetgangers weergegeven in een kaartbeeld

Voetgangersintensiteiten in kaart

Van inzicht naar handelingsperspectief

Wilt u de voetganger ook een hoofdrol laten spelen, maar weet u niet waar te beginnen? Wij helpen u graag op weg met het verzamelen van de benodigde inzichten met ons Nederlands Loopstromenmodel. Wij hebben hiervoor een aanpak ontwikkeld.

Onze aanpak werkt als volgt:

Concreet vraagstuk definiëren

Samen met de klant stellen we vast welke vragen er spelen omtrent voetgangers. Wat wilt u weten en waarom? Wilt u voetgangers een centralere rol laten spelen in de openbare ruimte? Wilt u inzicht in de hoeveelheid voetgangers in het centrumgebied, en hoe ze zich verplaatsen? Of wilt u gezondheid en inclusie bevorderen en is er daarom meer aandacht voor de voetganger? Wij brengen de concrete vraagstukken in kaart.
Data verzamelen

Wanneer we weten welke vragen beantwoord moeten worden, bepalen we welke data hiervoor nodig is. We verfijnen het loopstromenmodel met aanvullende gebiedsspecifieke data. Deze kan de klant zelf aanleveren of wordt door ons aanvullend verzameld.
Kaartbeelden opleveren

Op basis van deze data levert het loopstromenmodel kaarten op die inzichtelijk maken hoe voetgangers zich verspreiden over een gebied en waar de hoofdstromen lopen. Met behulp van deze kaartbeelden kunnen we vragen beantwoorden als "waar wordt veel gelopen?", "komt dit overeen met wat we dachten?" en eventueel "waarom verschilt dit?" Indien er aanleiding is om de beloopbaarheid van een bepaalde straat of wijk te onderzoeken, zetten we onze looptool in. Hiermee maken we de beloopbaarheid inzichtelijk op basis van vijf indicatoren: fundament (kan je ergens lopen?), toegankelijkheid, veiligheid, comfort en aantrekkelijkheid.
Analyse en advies

Na het in kaart brengen van de huidige loopstromen, bekijken we hoe we deze, indien nodig, vanuit verschillende invalshoeken kunnen beïnvloeden. Hoe zorgen we voor een aaneengesloten voetgangersnetwerk met prioritering voor de gehele stad? Hoe zorgen we ervoor dat voetgangers een andere route nemen? We onderzoeken hiervoor bijvoorbeeld de verkeerskundige- en verkeersveiligheidssituatie, en het gedrag en de beleving van de voetgangers. Door vanuit verschillende perspectieven naar de voetgangersstromen te kijken, voorkomen we een tunnelvisie richting een vaak dure en niet altijd effectieve verkeerskundige ingreep.
Evaluatie

Graag evalueren we de situatie nadat ons advies in de praktijk is gebracht. We verzamelen opnieuw data en vergelijken de nieuwe loopstromen met de loopstromen uit de oude situatie door kaartbeelden te vergelijken. Indien nodig bekijken we opnieuw hoe de situatie verder aangepast kan worden om de loopstromen verder te beïnvloeden.

De voordelen van het loopstromenmodel

Het loopstromenmodel maakt gebruik van een unieke databron, het Nederlands Verplaatsingspanel, die wij mede hebben ontwikkeld. Hiermee is het loopstromenmodel het eerste in zijn soort; we combineren gemeten verplaatsingen met een onderliggend model en valideren dit met voetgangerstellingen.
Het loopstromenmodel geeft nauwkeurige schattingen van zeer drukke gebieden, maar ook van minder drukke gebieden, doordat we aantallen voetgangers goed kunnen schatten met behulp van het onderliggend model.
Het loopstromenmodel heeft een landelijke dekking, waardoor we de voetgangersstromen van elk wegvak in Nederland inzichtelijk kunnen maken.
Op basis van de uitkomsten van het model kunnen we uitspraken doen over de huidige situatie, maar als we ook weten hoeveel mensen aan een bepaald gebied worden toegevoegd (bv. 1000 nieuwe arbeidsplaatsen, 500 nieuwe bewoners) kan het model ook in kaart brengen welk toekomstig effect dit heeft op de loopstromen.
Op basis van de data uit het loopstromenmodel kunnen wij 3D-simulaties uitvoeren op microniveau, waarmee wij kunnen toetsen of de voetgangersstromen in de praktijk een knelpunt opleveren. Dit hebben wij bijvoorbeeld gedaan voor de Arenapoort in Amsterdam.

Zelf met data aan de slag?

Heeft u behoefte aan meer dan alleen de uitkomsten van het loopstromenmodel? Wilt u zelf aan de slag met de data? Dat kan. We kunnen data op maat verzamelen en inzichtelijk maken in onze online dataomgeving OmniTRANS Analytics.