Koopstromenmodel: inzicht in de omzeteffecten van verkeersingrepen

Oplossing

Koopstromenmodel

Om centrumgebieden te vergroenen en leefbaar te houden, worden maatregelen ingezet om het gemotoriseerd verkeer te verminderen. Stadscentra worden autoluw of zelfs helemaal autovrij. Een doorgaande weg wordt geknipt, eenrichtingsverkeer wordt ingevoerd, of snelheidsbeperkingen worden ingevoerd. Maar welke effecten hebben deze verkeerskundige ingrepen op de omzet van winkels in de omgeving? Goudappel ontwikkelde het Koopstromenmodel om hier inzicht in te geven.

Wat is het Koopstromenmodel? 

Het Koopstromenmodel is een zwaartekrachtmodel waarmee we doorrekenen wat de omzeteffecten zijn van wijzigingen in de verkeerssituatie. Dit kan voor verschillende scenario’s worden toegepast. De inzichten die dit oplevert, helpen bij het maken van keuzes die gebaseerd zijn op objectieve en kwantitatieve data. Het model houdt er rekening mee dat de effecten voor verschillende typen winkels anders kunnen uitpakken. Daarom maakt het model in haar uitkomsten onderscheid in effecten voor: 

  • Dagelijks winkelen: detailhandel waarbij de nadruk ligt op de branches levensmiddelen en persoonlijke verzorging.  
  • Recreatief winkelen: detailhandel waarbij de nadruk ligt op de modische branche, maar waaronder ook luxe artikelen, sport-, spel-, hobby- en mediaproducten vallen. 
  • Doelgericht winkelen: detailhandel met de nadruk op doe-het-zelf artikelen, tuincentra, woonartikelen, etc.  

Daarnaast kan het model de effecten voor verschillende deelgebieden binnen een centrumgebied inzichtelijk maken. Het model werkt met data uit verkeersmodellen en uit externe databronnen zoals het CBS (demografische gegevens) en met data die betrekking heeft op winkellocaties. 

Van inzicht naar handelingsperspectief

Benieuwd naar de invloed van verschillende verkeerskundige ingrepen op uw centrumgebied, en hoe de negatieve effecten te verminderen en de positieve te versterken?

Onze aanpak werkt als volgt

  1. Huidige situatie in kaart brengen

    Met het Koopstromenmodel brengen we de huidige situatie in een bepaald centrumgebied in kaart. We kijken naar het winkelaanbod, de samenstelling van inwoners en bezoekers, de reistijden, het verblijfsklimaat en naar de huidige omzet van winkels.

  2. Scenario’s bedenken met stakeholders

    Samen met u en eventuele andere stakeholders zoals lokale ondernemers en inwoners van het gebied, bepalen we welke scenario's voor verandering we gaan doorrekenen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan verkeerskundige ingrepen zoals het invoeren van eenrichtingsverkeer, het aanbrengen van een 'knip' in een doorgaande weg of snelheidsbeperkingen. Hiervoor organiseren wij, indien gewenst, participatiebijeenkomsten.

  3. Scenario’s doorrekenen en vergelijken

    We rekenen de geselecteerde scenario's door. Dit levert omzetcijfers op per deelgebied en per type winkel (dagelijks, recreatief, doelgericht) die we vergelijken met de huidige situatie. We zien per scenario of een positief of negatief effect optreedt.

  4. Gekozen scenario uitwerken

    Op basis van de opgedane inzichten, besluiten we welk scenario het meest wenselijke effect heeft en werken dit verder uit. We baseren onze keuze niet alléén op omzeteffecten, maar nemen hierbij ook effecten op bijvoorbeeld de verkeersveiligheid, de CO₂-uitstoot en leefbaarheid in overweging. Voor de uitwerking leggen we dit scenario bijvoorbeeld voor aan onze verkeerskundige adviseurs voor aanvullend advies. We onderzoeken waar eventuele bijstelling van maatregelen mogelijk en wenselijk is voor een positiever effect en adviseren hoe eventuele negatieve effecten van het scenario te voorkomen.

  5. Implementatie en monitoring

    Indien gewenst, vertalen we het uitgewerkte scenario naar een uitvoeringsprogramma of actieplan. Daarnaast kunnen we de omzeteffecten ook na implementatie monitoren en evalueren. Daarnaast kunnen we met inzet van belevingsonderzoek meten hoe inwoners en bezoekers van een centrumgebied de omgeving ervaren en ontdekken waar aanvullende kansen liggen voor verbetering.​

Kaart met Koopstromen

Voorbeeldkaart uit het Koopstromenmodel

De voordelen van het Koopstromenmodel

  • Goudappel biedt een unieke combinatie van kennis van mobiliteit, ruimtelijke economie, beleving en modeltechniek, waarop wij onze analyses, inzichten en adviezen baseren.
  • Als enige bureau in Nederland kwantificeren we de omzeteffecten van voorgestelde bereikbaarheidsmaatregelen modelmatig. Dit geeft een veel betrouwbaarder beeld dan wanneer enkel algemene inschattingen worden gemaakt op basis van ervaringen elders.
  • De uitkomsten van het Koopstromenmodel zijn zeer nauwkeurig omdat ze worden gebaseerd op betrouwbare en up-to-date databronnen zoals verkeersmodellen. Daarnaast zijn de uitkomsten gevalideerd aan de hand van koopstromenonderzoek waar we aan meewerken.​
  • We leveren maatwerk. We maken gebruik van lokale data, waaronder data uit verkeersmodellen, die is toegesneden op de specifieke situatie van de klant.
  • Het Koopstromenmodel heeft landelijke dekking. Dit is ook van belang omdat het model niet alleen rekening houdt met wat er in uw centrum gebeurt, maar ook de effecten meeneemt van aanpassingen in andere centrumgebieden.

Volledige ontzorging

Het Koopstromenmodel stelt ons niet alleen in staat om de economische effecten te berekenen van mobiliteitsmaatregelen. Wij bieden daarnaast advies en handelingsperspectief, ondersteunen u bij het creëren van draagvlak, en geven aandacht aan monitoring, evaluatie en beleving. Wij ontzorgen u dan ook graag tijdens het gehele traject rondom uw centrumontwikkeling.

Meer weten?

Benieuwd wat wij voor uw centrumgebied kunnen betekenen?

Neem contact op met Guido

Lees verder over vitale centrumgebieden

Waar bent u naar op zoek?