STOMP-principe: ruimte maken voor duurzame mobiliteit
Nederland staat voor een grote opgave; we moeten bouwen, verdichten én vergroenen, terwijl we ook alles goed bereikbaar willen houden. Mobiliteit speelt daarin een sleutelrol. De vraag is: hoe zorgen we dat mobiliteit bijdraagt aan leefbaarheid, gezondheid en duurzaamheid? Het STOMP-principe helpt om die balans te vinden. Goudappel ondersteunt overheden en ontwikkelaars om STOMP toe te passen in beleid, planvorming en ontwerp. Zo zorgen we samen dat mobiliteit een middel wordt om bredere maatschappelijke doelen te bereiken.
Wat is STOMP?
STOMP staat voor Stappen, Trappen, Openbaar vervoer, Mobility-as-a-Service en Privéauto. Het is een ordeningsprincipe dat helpt om keuzes in mobiliteit en ruimte te prioriteren. Eerst ruimte voor lopen, daarna fietsen, vervolgens openbaar vervoer en gedeelde vormen van vervoer, en pas daarna de privéauto.
Het doel van STOMP is niet om de auto te weren, maar om de mens centraal te zetten bij het inrichten van onze leefomgeving. Door bewust te prioriteren, ontstaat ruimte voor gezonde en duurzame verplaatsingen, meer verblijfskwaliteit en minder druk op infrastructuur. Ook landelijke kennispartners laten in verschillende voorbeeldprojecten zien hoe deze manier van ontwerpen werkt in uiteenlopende situaties.
Voordelen van het STOMP-principe
De tijd dat bereikbaarheid het enige doel van mobiliteit was, ligt achter ons. Gemeenten, provincies en ontwikkelaars zoeken naar een integrale aanpak die óók werkt voor klimaat, gezondheid en ruimtegebruik.
STOMP maakt dat concreet:
- Efficiënter gebruik van ruimte
De auto vraagt veel ruimte, vaak ten koste van andere vervoerswijzen. Door STOMP toe te passen, ontstaat een evenwichtige verdeling van de openbare ruimte. Zo kunnen straten aantrekkelijker en veiliger worden ingericht en komt er meer ruimte vrij voor groen, verblijf en klimaatadaptatie. - Lagere kosten op de lange termijn
Door in een vroeg stadium na te denken over slimme en duurzame mobiliteitsoplossingen, wordt de noodzaak voor dure infrastructurele uitbreidingen kleiner. Investeren in lopen, fietsen en openbaar vervoer levert vaak meer op dan het uitbreiden van wegen. - Gezonde en veilige leefomgeving
Actieve mobiliteit stimuleert beweging en zorgt voor schonere lucht en minder verkeersdruk. Dat maakt wijken gezonder en veiliger en draagt bij aan prettige, levendige straten waar mensen graag verblijven. - Sterkere koppeling tussen beleid en ontwerp
STOMP sluit aan bij gemeentelijke en provinciale ambities voor klimaat, gezondheid, woningbouw en leefomgeving. Het helpt om deze doelen te verbinden in één consistent mobiliteitsverhaal, zodat beleid en ontwerp elkaar versterken.
Voor Goudappel is STOMP meer dan een ontwerpprincipe: het is een manier van denken die mobiliteit inzet als middel voor maatschappelijke waarde.
Van visie tot ontwerp: hoe Goudappel STOMP concreet maakt
Elke situatie vraagt om maatwerk. Daarom vertalen wij STOMP naar de schaal, het type gebied en de ambities van de opdrachtgever.
In stedelijke gebieden draait het vaak om keuzes in beperkte ruimte. We helpen gemeenten bij het bepalen van prioriteiten, het verminderen van parkeerdruk, het ontwerpen van aantrekkelijke loop- en fietsroutes en het positioneren van slimme mobiliteitshubs.
In landelijke gebieden ligt de nadruk op veilige infrastructuur voor fietsers en voetgangers, goede verbindingen met openbaar vervoer en realistische alternatieven voor autogebruik.
We passen STOMP toe vanaf de visiefase tot en met ontwerp en uitvoering. Daarbij combineren we verkeerskundige, ruimtelijke en gedragskundige kennis.
Voorbeelden van hoe wij dit doen:
- Strategische mobiliteitsvisies waarin STOMP het uitgangspunt vormt voor duurzaam beleid.
- Gebiedsontwikkelingen waarbij we mobiliteit en ruimte vanaf het begin zorgvuldig in samenhang ontwerpen. Daarbij brengen we de verbinding tussen ruimte, gedrag, bereikbaarheid en gedeelde vormen van vervoer zorgvuldig in beeld, zodat keuzes voor lopen, fietsen en openbaar vervoer vanzelfsprekend worden meegenomen.
- Analyses met het Nederlands Loopstromenmodel, waarmee we opdrachtgevers inzicht geven in voetgangersstromen, loopcomfort en verblijfswaarde. Zo kunnen zij beleid gericht op de voetganger ontwikkelen.
- Opstellen van MobiliteitsProgramma’s van Eisen (MPvE’s), waarin we STOMP vertalen naar concrete eisen voor netwerken en voorzieningen. Denk aan kaders voor lopen, fietsen, openbaar vervoer, deelmobiliteit en auto die richting geven aan de verdere uitwerking van gebiedsontwikkelingen. Zo voorkomen we dat mobiliteit later een knelpunt vormt.
Van beleid naar praktijk: samen werken aan duurzame mobiliteit
Het succes van STOMP ligt in de vertaling van visie naar uitvoering. Goudappel begeleidt gemeenten, provincies en ontwikkelaars bij dit proces; van analyse tot participatie en van planvorming tot ontwerp. We zorgen dat beleidsdoelen niet op papier blijven staan, maar zichtbaar worden op straat. Zo helpen we opdrachtgevers om keuzes te maken die breed gedragen zijn en langdurig effect hebben.
STOMP: leefbare en toekomstbestendige gebieden als resultaat
Of het nu gaat om een binnenstedelijke herontwikkeling, een dorpskern of een nieuwe woonwijk, STOMP helpt om beter afgewogen keuzes te maken. De winst? Meer kwaliteit van de openbare ruimte, minder verkeersdruk en een mobiliteitssysteem dat bijdraagt aan gezondheid en duurzaamheid.
Zoals onze adviseur Martijn Stevens het verwoordt: “STOMP is geen modeterm. Het is een manier om ruimte eerlijk te verdelen en daarmee beleid écht effectief te maken.”
Projecten waarin we het STOMP-principe toepassen
