Parkeeronderzoek: de basis voor effectief parkeerbeleid

Parkeeronderzoek en -beleid in het kort:

•    Parkeeronderzoek geeft inzicht in parkeergedrag. Er zijn verschillende soorten zoals tellingen, enquêtes en herkomstonderzoek.
•    Parkeerbeleid is een manier om het mobiliteitsgedrag van mensen te sturen.
•    Het helpt het ruimtegebrek in de openbare ruimte op te lossen.
•    Parkeerbeleid levert een positieve bijdrage aan de brede welvaart in uw gemeente of regio.

Soorten parkeeronderzoek

Parkeeronderzoek is een vorm van verkeersonderzoek dat inzicht geeft in parkeerdruk en parkeergedrag. Vaak gaat het om tellingen of kentekenregistraties van geparkeerde voertuigen op verschillende tijdstippen. Een andere vorm van parkeeronderzoek is een enquête, waarbij mensen gevraagd wordt naar hun motieven en ervaringen rondom parkeren. Een derde vorm is onderzoek op basis van voertuig- en parkeerdata, zoals zoektijd, herkomst, motief en parkeerduur. 

Fietsparkeren en laden & lossen

Laden & lossen als vorm van tijdelijk parkeren maakt steeds vaker deel uit van parkeeronderzoek. Dat is immers flink toegenomen met de opkomst van e-commerce. Ook fietsparkeren is vaker een onderdeel van een parkeeronderzoek. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de stallingscapaciteit in de openbare ruimte en in private gebouwen.

Parkeeronderzoek: de basis van beleid

Voor gedegen parkeerbeleid is inzicht nodig in het mobiliteits- en parkeergedrag in uw gemeente. Parkeeronderzoek biedt dat. Het geeft, zeker in combinatie met breder mobiliteitsonderzoek, een goed beeld van de knelpunten, zoals een groot verschil tussen vraag en aanbod. Hieruit valt af te leiden waar er mogelijkheden liggen. Drukke parkeerplaatsen vragen om meer sturing, niet gebruikte parkeerplaatsen om meer stimulering of ander gebruik. 

Parkeeronderzoek dient als onderbouwing van goed parkeerbeleid. Goudappel gebruikt hiervoor uiteenlopende data zodat ons advies aansluit bij de praktijk. Denk aan gegevens over daadwerkelijk autobezit, de vitaliteitsbenchmark, koopstromenonderzoek en de NVP Analyzer.

Parkeerbeleid: dit levert het op

Veel maatschappelijke opgaven waar gemeenten mee worstelen, zijn te herleiden tot ruimtegebrek in de openbare ruimte. Denk aan klimaatadaptatie, bereikbaarheid, leefbaarheid of woningbouw. De afgelopen decennia is er veel ruimte aan de auto gegeven, maar gemeenten zetten steeds vaker in op meer groen, meer beweging, meer leefruimte en een schonere lucht. Via hun parkeerbeleid kunnen gemeenten de parkeerruimte beperken of zo efficiënt mogelijk inzetten. Parkeerbeleid levert een positieve bijdrage aan de brede welvaart in uw gemeente of regio:

• Klimaatadaptatie
  Het tegengaan van hittestress vraagt om ruimte. Autoparkeerruimte kan ook worden ingezet voor meer groen en waterberging.
• Hogere kwaliteit van de leefomgeving
  Minder plek voor parkeren betekent meer plek voor beweging en ontmoeten. Parkeerplekken kunnen plaatsmaken voor bredere fiets- en wandelpaden, parken, openbare kunst, terrassen en plekken voor evenementen.
• Betere economische vitaliteit
  Via parkeerbeleid kunt u zorgen dat vraag en aanbod van parkeerplaatsen in balans blijven, zodat u de economische vitaliteit in uw gemeente in stand houdt of verbetert. Parkeerbeleid kan ook bijdragen aan betere doorstroming en daarmee verbeterde toegang van economisch belangrijke centra.
• Meer sociale inclusie
  Via parkeerbeleid kunt u parkeerplekken zo eerlijk mogelijk verdelen, waarbij u rekening houdt met de financiële draagkracht van parkeerders. Vooral beprijzing of vergunningen lijken goede instrumenten om sociale inclusie te stimuleren. Dat maakt maatwerk namelijk mogelijk, in tegenstelling tot een generiek verkeersbord. Ook parkeeroplossingen voor mensen met een beperking zijn een vorm van sociale inclusie. 
• Meer beweging
  Beleid dat parkeren op afstand stimuleert, leidt tot meer actieve mobiliteit, zoals fietsen en wandelen. Enerzijds wordt er dan meer bewogen om de auto te bereiken, anderzijds blijft de auto ook eerder staan.

Parkeren in de 15-minutenstad

In stedelijke gebieden liggen belangrijke voorzieningen zoals onderwijs, werk, winkels, zorg, ov, natuur en cultuur vaak op korte afstand – meestal binnen 15 minuten wandelen of fietsen. De auto is dus minder hard nodig. Toch zijn ook stedelingen terughoudend om afstand te doen van hun (tweede) auto. Parkeerbeleid biedt mogelijkheden om dat te stimuleren. Bijvoorbeeld door parkeren aan de rand van de 15-minutenstad aantrekkelijk te maken. 

Parkeerbeleid als sturingsinstrument

Parkeerbeleid is een ideale manier om bepaald mobiliteitsgedrag van mensen te stimuleren. Bijvoorbeeld via:

• Parkeren op afstand – als mensen een stuk moeten reizen naar hun geparkeerde auto, zullen ze voor bijvoorbeeld boodschappen in de buurt eerder de fiets pakken of gaan wandelen. Met parkeerplekken buiten de stad of wijk geeft u invulling aan het STOMP-ordeningsprincipe.
• Beprijzen parkeerplaats – een dure parkeerplek ontmoedigt het bezit van een auto, de aanschaf van een tweede, of op zijn minst het parkeren op de populairste locaties.
• Beperken parkeerruimte – via een vergunningenstelsel houdt u de regie over het aantal parkeerplekken in de stad.
• Nadenken over de verschijningsvorm – parkeren neemt minder ruimte in door de hoogte in te gaan. Bijvoorbeeld door de aanleg van meerlaagse parkeergarages. Voorwaarde is wel dat deze parkeergarages licht en ruim zijn opgezet en zo uitnodigen om te parkeren.
• Parkeerplekken aanbieden op maat – zorg ervoor dat de parkeernorm past bij het daadwerkelijke autobezit of gebruik in een wijk. Als u bijvoorbeeld gaat bouwen naast een station waar veel openbaar vervoer passeert, kan een lagere parkeernorm passend zijn.

Aandachtspunten bij parkeerbeleid

Belangrijke voorwaarde voor succes is allereerst dat het gewenste mobiliteitsgedrag natuurlijk aanvoelt, en dus niet als straf. De randvoorwaarden, zoals het ontwerp en de inrichting van de weg, moeten kloppen. 

Parkeerbeleid is altijd een politiek gevoelig onderwerp, mede omdat het reacties oproept van bewoners en ondernemers. Het is van belang dat er draagvlak is onder verschillende doelgroepen. Een goede procesmanager kan helpen de beleidsvorming in goede banen te leiden.

De integrale benadering van Goudappel
Goudappel heeft veel ervaring met het opstellen van parkeerbeleid op basis van onderzoek. Zo adviseerden we recentelijk de gemeenten Hillegom, Lisse, Teylingen, Zandvoort en Putten. Parkeerbeleid is voor ons altijd een middel, nooit een doel op zich. Het draait om de vraag: hoe kan parkeren bijdragen aan het behalen van uw ambities? Parkeerbeleid heeft effect op allerlei beleidsterreinen. Onze adviseurs pakken uw parkeeruitdagingen altijd integraal aan. Zo nodig schuiven ook onze experts op het vlak van laden & lossen, stadslogistiek, retail- en centrumontwikkeling aan.