Samen met gemeente en ervaringsdeskundigen op zoek naar oplossingen voor vervoersarmoede in Altena

Project

De gemeente Altena in Noord-Brabant bestaat uit verschillende dorpen met samen ruim 58.000 inwoners. In de dorpen is het aanbod van openbaar vervoer beperkt, waardoor er mogelijk sprake is van vervoersarmoede. Inwoners zonder auto, hebben minder mogelijkheid om zich vrij te bewegen. Dit is met name een probleem bij kwetsbare doelgroepen. Daardoor is het bijvoorbeeld moeilijk voor statushouders en bijstandsgerechtigden om te (re-)integreren in de gemeenschap. Om vervoersarmoede onder deze kwetsbare doelgroepen te verminderen, zochten we samen met de gemeente Altena, sociaal werkers én ervaringsdeskundigen naar oplossingen.

Vervoersarmoede in kaart brengen

Allereerst hebben we met behulp van data en diverse kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden inzicht gekregen in het probleem. Met onze eigen databron OmniTRANS Spectrum kregen we een eerste indruk van het huidige mobiliteitsbeeld.
Aangezien kwetsbare doelgroepen vaak nog ondervertegenwoordigd zijn in data, hanteerden we in dit project een multidisciplinaire aanpak: naast kwantitatieve data richten we ons ook op kwalitatief onderzoek. Daarna voerden we uitgebreide gesprekken met diverse stakeholders, zoals gemeentelijke medewerkers uit het sociale domein, maar ook met ervaringsdeskundigen zoals statushouders en uitkeringsgerechtigden. Zo kregen we een duidelijk beeld van de verschillende behoeftes.

Analyses en gesprekken met stakeholders

Onze analyses met OmniTRANS Spectrum gaven ons een eerste beeld van de sociale bereikbaarheid van de gemeente. Sociale bereikbaarheid betekent in welke mate mensen in de buurt wonen van sociale diensten en activiteiten, zoals ziekenhuizen, scholen en sportverenigingen, en in hoeverre ze daadwerkelijk in staat zijn die te bereiken (hebben ze de middelen? hoe lang is de reistijd? etc.).

Op basis van deze analyse wezen we vervolgens een aantal aandachtsgebieden aan in de gemeente, waar we risico op vervoersarmoede verwachten. Deze aandachtsgebieden besproken we weer met de stakeholders uit het sociaal domein binnen de gemeente.

Ook gingen we opnieuw in gesprek met de aangewezen kwetsbare doelgroepen om zo een gezicht en een verhaal aan de data te geven. Dit gaf ons een duidelijk beeld van welke vervoersproblemen er spelen, maar ook welke onderliggende problemen er zijn die vervoersarmoede veroorzaken, maar niet direct met mobiliteit te maken hebben.

Lees hier hoe je vervoersarmoede aanpakt in 4 stappen

Opgehaalde barrières

In onze gesprekken met stakeholders haalden we de volgende barrières van de doelgroep op:

Informatie- en communicatieproblemen/taalbarrières
Culturele barrières
Gebrek aan sociaal netwerk
Geldproblemen
Angst om het verkeerd te doen
Activiteiten en plaatsen die niet aansluiten op het beschikbare ov

Aanpakken van mobiliteitsongelijkheid

Met inzicht in, en oplossingen voor mobiliteitsongelijkheid zorgen voor een betere verdeling van mobiliteit in een bepaald gebied.

Ontdek onze aanpak

Oplossing

Advies voor het aanpakken van vervoersarmoede

Op basis van de analyses en gesprekken, bedachten we verschillende oplossingen om vervoersarmoede in Altena aan te pakken, zowel op kleine als grote schaal:

Verstrek intuïtieve reiskaarten voor het ov in meerdere talen voor reizigers en buurtbuschauffeurs om de taalbarrière weg te nemen
Organiseer mobiliteitstrainingen en informatiecampagnes voor kwetsbare doelgroepen om hun kennis van (gebruik van) het ov te vergroten, culturele barrières weg te nemen
Faciliteer doelgroepgerichte mobiliteitsbudgetten om de barrière geldproblemen weg te nemen

De gemeente gaat samen met maatschappelijke werkers bepalen welke adviezen en oplossingen het best passen.

Belang van samenwerking

Dit project benadrukt het belang van een multidisciplinaire aanpak: onze zowel kwalitatieve als kwantitatieve aanpak bleek enorm belangrijk om ook kwetsbare doelgroepen beter in beeld te krijgen. De samenwerking tussen alle verschillende stakeholders droeg hier enorm aan bij. Door alle partijen te betrekken bij probleemanalyse én oplossingsrichtingen, konden we effectievere ideeën bedenken en deze direct bij de mensen toetsen voor wie ze bedoeld zijn.

Lees hier meer over hoe participatie bijdraagt aan betere oplossingen

Opdrachtgever: Gemeente Altena
Jaar: 2023 – 2024