Verkeersonderzoek en bereikbaarheidsplan voor vervanging en renovatie Papendrechtsebrug
Rijkswaterstaat staat de komende decennia voor een forse vervangings- en renovatieopgave: het einde van de technische levensduur van een groot aantal bruggen, viaducten en sluizen nadert. Dat geldt ook voor de Papendrechtsebrug, de brug van N3 over de Beneden Merwede die Dordrecht en Papendrecht met elkaar verbindt. Tijdens de geplande renovatie in 2026 zal de brug circa 14 weken volledig afgesloten worden voor verkeer. Om de verkeershinder die dit oplevert te beheersen, werkten we samen met Movares aan een plan voor deze renovatie, waarbij wij een verkeersonderzoek uitvoerden en een bereikbaarheidsplan opstelden.
Verkeershinder inzichtelijk dankzij verkeersonderzoek
In het verkeersonderzoek maakten we de verkeershinder als gevolg van de afsluiting van de Papendrechtsebrug inzichtelijk. Hiervoor gebruikten we het macrodynamisch verkeersmodel SDTAQ (Semi Dynamic Traffic Assignment with Queuing). De basis van dit SDTAQ-model vormt het statisch verkeersmodel van de regio Drechtsteden.
Lees meer over wat verkeersonderzoek oplevertOver SDTAQ
SDTAQ staat voor Semi Dynamic Traffic Assignment with Queuing. Voorloper STAQ (Static Traffic Assignment with Queuing) heeft Goudappel in samenwerking met de universiteiten van Delft en Sydney doorontwikkeld tot SDTAQ. STAQ wordt inmiddels als toedelingsmodel voor meerdere regio’s toegepast: in het BBMA (Verkeersmodel Brabant), het verkeersmodel GMR Arnhem-Nijmegen en het Regionale Verkeersmodel Overijssel (RVMO).
S(D)TAQ combineert de voordelen van statische en dynamische toedelingstechnieken. Door het gebruik van slimme rekenregels kan S(D)TAQ namelijk omgaan met wachtrijvorming zonder de langdurige rekentijden van een volledig dynamisch verkeersmodel. Hierdoor worden de effecten van eventuele maatregelen op filevorming en/of extra reistijd zichtbaar. Ook bevatten de modeluitkomsten geen statistische ruis omdat er geen microsimulatie wordt gedaan.
S(D)TAQ kan ook worden gekalibreerd voor verschillende tijdstippen. Hierdoor voldoet de toedeling aan de telwaarden, staat de congestie op de juiste plaats en zijn nauwkeurigere reistijden te berekenen. Groot voordeel van SDTAQ is dat meerdere periodes achter elkaar kunnen worden doorgerekend (bijvoorbeeld opeenvolgende uren in een spitsperiodes), waarbij het verkeer dat in het ene uur niet kan worden afgewikkeld wordt overgeheveld naar het volgende uur.
Het SDTAQ-model is gekalibreerd voor de situatie in 2023 en vervolgens doorvertaald naar 2025 (op dat moment het geplande uitvoeringsjaar). Vervolgens hebben we effecten van de afsluiting van de Papendrechtsebrug inzichtelijk gemaakt.
Opstellen bereikbaarheidsplan: in gesprek met stakeholders
Tegelijkertijd startten we met het opstellen van het bereikbaarheidsplan, waarin we beschrijven hoe de hinder - veroorzaakt door de renovatie – verminderd kan worden. Ter voorbereiding voor dit plan gingen we in gesprek met een groot aantal stakeholders, zoals wegbeheerders van Rijkswaterstaat en betrokken gemeenten, ov-bedrijf Qbuzz, hulpdiensten, doelgroepenvervoer, bedrijven en ondernemers en partijen uit de binnenvaart.
In deze gesprekken haalden we alle wensen en eisen van de stakeholders op en stelden we een lijst van maatregelen op. Op basis hiervan zijn twee maatregelpakketten opgesteld: het basis- en pluspakket.
Basispakket: max. 60 minuten vertraging met haalbare en kansrijke maatregelen
Het basispakket bevat alle basismaatregelen uit de werkwijzer Hinderaanpak voor hindercategorie A (verkeersmanagementmaatregelen, publiekscommunicatie, reis- en routeinformatie en mobiliteitsmanagement) én een aantal geconcretiseerde mobiliteitsmanagementmaatregelen. Doel van dit pakket is om vertraging op het hoofdwegennet te beperken tot maximaal 60 minuten (gelijk aan de norm uit de werkwijzer MinderHinder).
Het basispakket is niet alleen gericht op het compenseren van beperkingen van de afsluiting maar ook op het aantrekkelijk maken van fiets of openbaar vervoer als alternatief voor korte(re) interne autoverplaatsingen. De maatregelen in het basispakket beschouwen we als haalbaar en ‘kansrijk.
Pluspakket: max. 30 minuten vertraging maar haalbaarheid minder zeker
Het pluspakket bevat extra maatregelen ten opzichte van het basispakket. Doel van dit pakket is om vertraging op het hoofdwegennet nog verder te beperken tot maximaal 30 minuten. Doordat de maatregelen leiden tot extra capaciteit, zijn in dit pakket het openbaar vervoer en voor de fiets ook een goed alternatief voor externe en doorgaande autoritten.
In het pluspakket zijn ook maatregelen opgenomen waarvan de haalbaarheid minder zeker is, bijvoorbeeld door de technische of juridische uitvoerbaarheid.
Beide pakketten van maatregelen rekenden we door met het SDTAQ-model. Ook deden we een kosteninschatting en voerden we een KEA uit (volgens de Leidraad KEA Slim Reizen). Deze analyses gaven inzicht in de haalbaarheid en kosten van beide pakketten.
Benodigde inzichten in handen
Met ons verkeersonderzoek en bereikbaarheidsplan heeft Rijkswaterstaat alle benodigde inzichten én een gedegen plan in handen om verkeershinder veroorzaakt door de werkzaamheden aan de Papendrechtsebrug zoveel mogelijk te beperken.
Opdrachtgever: Rijkswaterstaat
Jaar: 2023 - 2024
In samenwerking met Movares