Stedelijke ontwikkeling: zo houdt u uw stad leefbaar en bereikbaar

Stedelijke ontwikkeling in het kort:

• Stedelijke ontwikkeling speelt een belangrijke rol in de woningbouwopgave.
• Stedelijke ontwikkeling heeft 3 grote mobiliteitsuitdagingen.
• Betrek in 8 stappen mobiliteit bij uw ontwikkeling.

Stedelijke ontwikkeling als antwoord op de woningbouwopgave

De Nederlandse woningbouwopgave wordt momenteel vooral binnenstedelijk opgelost. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving en het CBS komt bijna 70 procent van de verwachte nationale groei tot 2035 terecht in gemeenten met 100.000 inwoners of meer. Bij stedelijke ontwikkeling worden kantoorpanden die niet meer renderen bijvoorbeeld omgebouwd tot woningen. Of oude bedrijventerreinen maken plaats voor woonwijken waar ook gewerkt en gerecreëerd kan worden.

Leefbaarheid en bereikbaarheid op peil houden

De grootste uitdaging bij stedelijke ontwikkeling is de beperkte beschikbare ruimte zo in te richten, dat de leefbaarheid en bereikbaarheid van een stad op peil blijven of verbeteren. Zoals bij iedere gebiedsontwikkeling moet u rekening houden met zaken als doorstroming, slim ruimtegebruik, parkeerbehoefte en duurzaamheid.

Ladder voor duurzame verstedelijking: toets uw plannen

Nieuwe ontwikkelingen – van bedrijventerrein tot woningbouwlocatie – zijn alleen van waarde als er daadwerkelijk behoefte aan is. Sinds 2012 is het daarom verplicht om ontwikkelplannen in bestaand stedelijk gebied te toetsen aan de Ladder voor duurzame verstedelijking.

Stedelijke ontwikkeling en mobiliteit

Stedelijke ontwikkeling via inbreiding biedt kans om de mobiliteitstransitie naar wandelen, fietsen, OV en deelmobiliteit te versnellen. Door de auto minder plek te geven, kunt u mensen stimuleren te kiezen voor andere vervoerswijzen. Hoe hoogstedelijker het gebied, hoe makkelijker dat is. Goed ontwikkeld openbaar vervoer en parkeerregulering zijn belangrijke voorwaarden voor die mobiliteitstransitie. Anders kiezen veel bewoners en bezoekers alsnog voor de auto. Met het STOMP ordeningsprincipe krijgen meer duurzame vormen van mobiliteit (lopen, fietsen en ov) prioriteit.

De 3 grootste mobiliteitsuitdagingen

Bij stedelijke ontwikkeling komen allerlei mobiliteitsuitdagingen kijken. Dit zijn de drie voornaamste:

#1 Omgaan met minder parkeerruimte
Om de beperkte ruimte in de binnenstad optimaal te benutten, worden woontorens groter en hoger. Eén complex kan al 1.500 woningen tellen. Een veelvoorkomende eis van gemeenten is dat parkeren voor al die bewoners op het eigen plot (de eigen bouwgrond) plaatsvindt. Lage parkeernormen helpen om de parkeerruimte te beperken, net als de aanwezigheid van deelmobiliteit in de buurt en beschikbaarheid van goed openbaar vervoer.

#2 Voldoende parkeerplek voor de fiets
Een gemiddeld Nederlands huishouden beschikt over drie fietsen. In een woontoren met 1.500 gezinnen is er dus al snel sprake van 4.500 fietsen. Wilt u fietsen in uw stad stimuleren, dan is het van belang dat er voor die fietsen ook parkeerplek wordt ingetekend. Ook het liefst weer op het eigen plot. Neem daarbij ook de bijzondere fiets mee, zoals de bakfiets. Goudappel maakt bij een nieuwe ontwikkeling standaard een parkeerbalans voor auto én fiets.

#3 Rekening houden met de verkeersgeneratie
De ‘verkeersgeneratie’ staat voor de optelsom van auto’s en ander verkeer die komen en gaan op een locatie. Bij een groot wooncomplex is de verkeersgeneratie vaak enorm. Daarom is het belangrijk om voorafgaand aan de bouw te analyseren of de verkeersinfrastructuur voldoet. Via de verkeersmodellen die Goudappel voor gemeenten beheert verkrijgen we input. Daarmee kunnen wij aantonen welke maatregelen nodig zijn, en of het verkeer goed en veilig kan worden afgewikkeld met de bestaande infrastructuur.

Expeditieverkeer in goede banen leiden

Een nieuwe, grote woontoren in het hartje van de stad vormt bijna een nieuwe miniwijk op zich. Het zal er een komen en gaan van laders en lossers zijn, zeker als er ook een supermarkt en andere veelgebruikte voorzieningen zijn.

Een wooncomplex met pakweg 1.500 woningen heeft ook veel verhuisbewegingen, trekt veel pakket- en maaltijdbezorgers aan en er is regelmatig afvalverwerkingsverkeer aanwezig. Het is van belang om goed na te denken waar en hoe dat verkeer van bestelbusjes en vrachtwagens gaat laden en lossen. En of dat niet tot verkeersonveilige situaties leidt. Bij Goudappel hebben we tools om die stromen in kaart te brengen.

Laat mobiliteit deel uitmaken van de stedelijke ontwikkeling

Een stad kan leefbaar, veilig en bereikbaar blijven als het mobiliteitsbeleid integraal onderdeel is van de stedelijke ontwikkelingen. Zo staat de bouw van een nieuwe woontoren nooit op zichzelf, maar is het een van de vele ontwikkelingen in een gebied die in tijdsbestek van jaren plaatsvinden.

Om die reden neemt Goudappel alle serieuze ontwikkelingen tot pakweg 2035 binnen een bepaald stedelijk gebied mee in de verkeersmodellen die het beheert voor gemeenten. In samenspraak met gemeenten kijken we vooruit: is de stad nog leefbaar en bereikbaar als alle aankomende ontwikkelingen zijn afgerond? Ook is het mogelijk om ontwikkelingen separaat aan het verkeersmodel toe te voegen, waarmee een gemeente inzicht krijgt in varianten op de plannen.

Hulp bij stedelijke ontwikkeling: de expertises van Goudappel

Bij elke nieuw ontwikkeling – zoals die nieuwe woontoren – is het zaak om te kijken wat de effecten zijn op omgeving. Goudappel heeft de volgende expertise in huis om die effecten in kaart te brengen. Onze adviseurs kunnen u per onderdeel helpen of een totaaloplossing bieden.

• Parkeerbalans voor auto
  Een parkeerbalans is de verhouding tussen de parkeervraag en het aanbod. Met behulp van CBS-microdata is inzichtelijk te maken of een parkeernorm passend is. Goudappel kan u helpen met het opstellen van een parkeerbalans.
   
• Parkeerbalans voor fiets
  Waar de parkeerbalans voor de auto gemeengoed is, is er ook steeds meer behoefte aan een parkeerbalans voor de fiets. Goudappel heeft in de loop der jaren veel kennis opgedaan met het opstellen van parkeerbalansen voor de fiets. Die ervaring is belangrijk, want de fietsparkeerkencijfers zijn nog niet zo ver ontwikkeld als de parkeerkencijfers voor de auto.
   
• Verkeerskundig ontwerp
  Het ontwerp van de openbare ruimte is een belangrijk onderdeel van een goed, integraal concept. Met inpassing van parkeervoorzieningen, laad- en losfuncties en toegangswegen die het toegenomen verkeer aankunnen. In onze verkeerskundige ontwerpen houden we rekening met al die zaken.
   
• Logistiek in beeld
  Goudappel heeft verschillende instrumenten in huis om de logistiek in beeld te brengen. Bij gebieds- en locatieontwikkeling beschikt Goudappel bijvoorbeeld over diverse kengetallen waarmee een realistische inschatting te maken is van laad- en losbewegingen.
   
• Milieuberekeningen
  Als uit een verkeersmodel blijkt dat het verkeer toeneemt ten gevolge van locatieontwikkeling, dan moet dat verwerkt worden in milieuberekeningen van onder meer de luchtkwaliteit, geluidsniveaus en stikstofniveaus. Goudappel verzorgt die milieuberekeningen.
   
• Mobiliteitsplan
  Stedelijke ontwikkeling vraagt om een doortimmerd mobiliteitsplan. Zo’n mobiliteitsplan geeft voor lange tijd houvast bij het nemen en uitvoeren van mobiliteitsbeslissingen bij nieuw te ontwikkelen locaties maar ook elders in de stad. Bij het opstellen van een mobiliteitsplan kunt u waarschijnlijk wel wat hulp gebruiken.
   
• Verkeersgeneratie inzichtelijk
  Goudappel is inhoudelijk verantwoordelijk geweest voor het opstellen van de landelijke richtlijnen over verkeersgeneratie. Die diepgravende kennis komt ook van pas bij het inzichtelijk maken van de verkeersgeneratie die komt kijken bij uw stedelijke ontwikkeling.
   
• Verkeersontsluiting inzichtelijk
  Elke stedelijke ontwikkeling heeft effect op het verkeersnetwerk. Goudappel maakt de toename van het verkeer inzichtelijk met bijvoorbeeld kruispuntberekeningen via Cocon of Vissim, en analyseert of de verkeersveiligheid en doorstroming behouden blijven

Praktijkvoorbeelden stedelijke ontwikkeling en mobiliteit

Rotterdam: 1.300 woningen naast het station
Nabij Rotterdam Centraal verrijst Rise: drie woontorens met in totaal 1.300 woningen. Goudappel verzorgde alle berekeningen rondom verkeersgeneratie en logistiek.

WTC Amsterdam: nieuwe torens zonder toename autoverkeer
De verouderde WTC-torens aan de Amsterdamse Zuidas moeten plaatsmaken voor nieuwbouw. De gemeente heeft de eis dat er geen enkele auto bijkomt in de spits. Wij adviseerden de ontwikkelaar hoe je bij de bouw rekening houdt met de strenge parkeernorm en voldoende parkeergelegenheid geeft aan fietsers. Bovendien hielpen we met het aanbestedingstraject van een nieuw parkeermanagementsysteem.

Ontwikkeling Smart Mobility hub in Arena-gebied
Naast de Amsterdamse Johan Cruijff ArenA komt eind 2026 een Smart Mobility Hub. De hub biedt ruim 2.000 parkeerplaatsen, een touringcar-terminal en voetbalvelden op het dak. Goudappel berekende onder meer de toekomstige verkeersstromen van deze verkeersintensieve plek en simuleerde de situatie.

Mobiliteitsadvies bij stedelijke ontwikkeling? Zo helpt Goudappel u

Bij nieuwe ontwikkelingen binnen uw stad moet er flink gerekend worden. Bij Goudappel helpen we u graag op weg met onze integrale kijk op mobiliteit en geavanceerde tools en verkeersmodellen. Omdat wij alle relevante expertise onder één dak hebben, kunt u al uw vragen kwijt bij één projectleider; van kruispuntberekeningen tot milieuberekeningen.