Belevingsonderzoek
Aantrekkelijkheid en beleving spelen een belangrijke rol in het oordeel van gebruikers over een ruimte, dienst, of product. Beleving lijkt een ‘zacht’ begrip, maar is ‘hard’ meetbaar met belevingsonderzoek, en leidt tot handelingsperspectief. Belevingsonderzoek wordt toegepast in het ontwerpen van treinen, stations, fietsroutes, hubs, maar ook in het monitoren van beleid. Het oordeel van gebruikers over fietsmogelijkheden is bijvoorbeeld net zo’n belangrijke indicator van succes van beleid, als het aantal kilometer fietspad.
Het uitvoeren van belevingsonderzoek doen wij via Meet4research: al meer dan 15 jaar gespecialiseerd in belevingsonderzoek in het openbaar vervoer en in de openbare ruimte.
Belevingsonderzoek voor beleidsvorming en -evaluatie
Met het meten van de beleving van gebruikers krijgen we inzicht in de knelpunten en in hoe die voor verschillende groepen gebruikers verschillen. De uitkomsten bieden handvatten voor het verbeteren van de belevingswaarde. Belevingsonderzoek wordt uitgevoerd met behulp van vragenlijsten die verschillende aspecten van beleving meetbaar maken in ‘the moment of truth’, oftewel, op het moment dat mensen bijvoorbeeld een specifieke ruimte beleven. Deze aanpak leidt tot cijfermatige resultaten en daarmee tot vergelijkbaarheid van verschillende locaties, producten en diensten, maar ook tot vergelijkbaarheid van verschillende momenten in de tijd. Belevingsonderzoek is daarmee een instrument dat kan worden ingezet voor zowel beleidsvorming (waar moeten we ons op richten?) als voor beleidsevaluatie (wat is het effect?).
De theorie achter beleving
Belevingsonderzoek is gebaseerd op een theoretisch kader dat onderscheid maakt tussen dissatisfiers en satisfiers. Een dissatisfier leidt tot een negatief oordeel als het niet in orde is, maar leidt niet tot een extra positief oordeel als het wel in orde is (bijvoorbeeld hygiëne). Het is een aspect van de omgeving of reis waarvan de reiziger mag verwachten dat het op orde is.
Een satisfier is een aspect waarmee extra tevredenheid bij de reiziger behaald kan worden: het hoeft er niet te zijn, maar als het er wel is, levert dat een extra positief oordeel op. Bijvoorbeeld het kleurgebruik en de muziek in een wachtruimte of een fietsroute waar veel aandacht besteed is aan natuurlijk groen. De invloed van satisfiers is groot: ze bepalen voor vijftig tot zestig procent het totaaloordeel van bezoekers en reizigers.
De klantwenspiramide helpt onderscheid te maken tussen de kwaliteitsaspecten van een omgeving, waarbij elk aspect bestaat uit een unieke reeks behoeften en -wensen van klanten of gebruikers. Volgens de piramide volgen deze behoeften en wensen een hiërarchische volgorde. Een fundamenteel principe is dat er eerst aan de behoeften van een bepaalde laag moet worden voldaan, voordat resultaten op een volgende laag kunnen worden behaald.
Belevingsonderzoek visueel maken met de piramide van Maslow
Focus op beleving levert meer op, maar kost minder
Met de resultaten van belevingsonderzoek bieden we onze opdrachtgevers concrete handvatten. Belevingsonderzoek...
- geeft beslis- en stuurinformatie aan gemeenteambtenaren met concrete maatregelen voor de verbetering van de beleving;
- biedt inzicht in investeringen die rendabeler zijn dan investeringen in dissatisfiers;
- dient als communicatie- en participatiemiddel voor omgevingsmanagers bij hun werkzaamheden.
Bekijk ons webinar "Maak ruimte voor beleving"
Webinar "Maak ruimte voor beleving"
Thema’s
Enkele thema’s waar Goudappel belevingsonderzoek op uitvoert:
- Beleving in de openbare ruimte en stadscentra;
- Fietsbeleving, lees er hier meer over;
- Beleving in het openbaar vervoer (reis- en stationsbeleving);
- Hinderbeleving (bij aanleg- en onderhoudsprojecten);
- Beleving met betrekking tot de mate waarin men ervaart voldoende toegang te hebben tot mobiliteit (inclusieve mobiliteit).
Aan de slag
Dit is voor organisaties hét moment om beleving een serieuze plek in beleidsvorming te geven. In de transitie waarin we zitten moet mobiliteitsgedrag veranderen en dat vraagt om een andere aanpak met meer focus op de beleving van gebruikers. Ga ermee aan de slag! Wij helpen u graag op weg.
