Belevingsonderzoek

Oplossing

Hoe verleiden we mensen om een bepaalde (fiets)route te kiezen? Hoe zorgen we ervoor dat meer mensen de trein nemen? Hoe laten we het gebruik van onze parkeergarage toenemen? Dit zijn vragen waar belevingsonderzoek een goed antwoord op heeft. Aantrekkelijkheid en beleving spelen een belangrijke rol in het oordeel van gebruikers over een locatie, dienst, of product. Beleving lijkt een ‘zacht’ begrip, maar is ‘hard’ meetbaar met belevingsonderzoek, en leidt tot handelingsperspectief voor het aanbrengen van verbeteringen.

Wat is belevingsonderzoek?

Mensen worden beïnvloed door de omgeving waarin ze zich bevinden. Dat gebeurt meestal onbewust. De manier waarop mensen de omgeving beleven, bepaalt hun gedrag. De wijze waarop je een omgeving inricht, of dat nu een plein, een fietspad, een parkeergarage of een trein is, heeft dan ook direct invloed op gedrag.

Met belevingsonderzoek onderzoeken we hoe mensen, vooral vanuit hun onderbewuste, de wereld ervaren. We kijken niet alleen naar wat een persoon zíet maar brengen in kaart hoe mensen verschillende omgevingsprikkels waarnemen via ál hun zintuigen. Welke emoties komen hierbij vrij? Welk gedrag wordt vertoond? Deze informatie gebruiken we om gedrag te sturen.

Lees ook ons CVS-paper over belevingsonderzoek op hubs

Wat levert belevingsonderzoek op?

Belevingsonderzoek levert verschillende soorten waardevolle informatie op:

Inzicht: Wat vinden bezoekers van een bepaalde plek, dienst of product?
Verklaring: Welke elementen zorgen ervoor dat mensen een plek, dienst of product wel of niet durven, kunnen en willen gebruiken? Dit wordt bepaald door de ‘satisfiers’ (positieve elementen) en ‘dissatisfiers’ (negatieve elementen).
Handelingsperspectief: Hoe zorg ik ervoor dat men een plek, dienst of product vaker en langer gaat gebruiken en daar meer waardering voor heeft, bijvoorbeeld door deze op een bepaalde manier te ontwerpen of aan te passen?

De uitkomsten van belevingsonderzoek bieden houvast voor een effectieve inzet van de beschikbare financiële middelen. Ze laten zien op welke elementen het budget moet worden ingezet om de hoogst mogelijke waardering te behalen. Belevingsonderzoek kan voor veel verschillende onderwerpen handelingsperspectief bieden. Denk bijvoorbeeld aan:

De mobiliteitstransitie: hoe zorgen we ervoor dat men vaker de fiets, een looproute of het ov neemt?
Leefbaarheid: hoe zorgen we voor een aangename en aantrekkelijke openbare ruimte voor jong en oud, en voor levendige stadscentra?
Inclusiviteit: hoe ervaren verschillende groepen binnen de samenleving hun toegang tot mobiliteit en hoe verschillen hun behoeftes?
Hinderbeleving: hoe zorgen we ervoor dat mensen zo min mogelijk hinder ervaren bij bouw- en onderhoudsprojecten?

Bekijk ook onze aanpak voor ov-knooppunten

Ons doel? Ov-knooppunten inrichten met aandacht voor belevingswaarde, leidend tot een toename van het gebruik van ov.

Lees meer

Oplossing

Hoe werkt belevingsonderzoek?

Verschillende methodes

Voor het doen van belevingsonderzoek gebruiken we verschillende methodes. Ons belangrijkste instrument is een gestandaardiseerde en gevalideerde vragenlijst, ontwikkeld door Meet4research, de NS en de Universiteit Twente. Deze vragenlijst heeft een wetenschappelijke basis en is gelinkt aan de klantwensenpiramide; alle vragen relateren aan één van de niveaus van de piramide. Met behulp van deze vragen is het mogelijk de ‘satisfiers’, die zorgen voor toenaderingsgedrag, en ‘dissatisfiers’, die zorgen voor vermijdingsgedrag, in kaart te brengen. Daarnaast kan het belevingsonderzoek, afhankelijk van de klantvraag, bestaan uit observaties, interviews en focusgroepen.

Meten tijdens ‘the moment of truth’

Een belangrijk kenmerk van onze aanpak is dat wij de ervaring van mensen op het moment dat deze plaatsvindt meten (‘the moment of truth’) en niet achteraf. Juist ten tijde van de ervaring zelf komt het onderbewuste boven en kun je een daadwerkelijke ervaring meten.

We meten doorgaans voorafgaand aan ingrijpen om inzicht te krijgen (0-meting, of referentiemeting), maar ook tijdens veranderingen om de impact in kaart te brengen, en achteraf (1-meting of nameting) om de effecten na ingrijpen te meten. Daarbij hanteren we steeds dezelfde vragenlijsten, zodat we trends in kaart kunnen brengen en we u als opdrachtgever tijdig kunnen adviseren hoe bij te sturen om het gewenste effect te bereiken.

Resultaten analyseren en aanbevelingen in de praktijk brengen

Na het veldonderzoek volgt de data-analyse, waarna we de resultaten interpreteren op basis van onze jarenlange kennis en ervaring, opgedaan binnen verschillende domeinen. Onze belevingsonderzoekers werken intensief samen met onze data-analisten, ruimtelijk ontwerpers, verkeerskundigen en verkeerspsychologen. Daardoor zijn we in staat snel en gedegen te adviseren over concrete vervolgstappen op basis van de uitkomsten van het belevingsonderzoek. Dat is de kracht van de samenwerking tussen Meet4research en Goudappel.

Wat maakt onze aanpak van belevingsonderzoek uniek?

Belevingsonderzoek begint bij het écht begrijpen van beleving. Je kunt de uitkomst van vragenlijsten pas interpreteren als je beleving ook in essentie doorhebt. Wij begrijpen hoe je vanuit het onderbewuste van de mens moet kijken, en weten hoe je dit in de praktijk toepast, bijvoorbeeld door te meten tijdens 'the moment of truth'.
Goudappel heeft dankzij haar exclusieve samenwerking met Meet4research jarenlange opgebouwde kennis en ervaring. We baseren ons dan ook op vele casussen die ons hebben laten zien dat onze aanpak voor belevingsonderzoek werkt.
Onze methodes en onze vragenlijsten zijn wetenschappelijk onderbouwd en in de praktijk gevalideerd. We analyseren beleving vanuit het gevalideerde concept van de klantwensenpiramide, en dat geeft een bredere kijk op gedrag dan enkel het kijken naar vertoond gedrag.
We hebben zowel experts in huis op het gebied van het doen van onderzoek en data-analyse als experts op het gebied van mobiliteit en ruimte. Samen zorgen zij ervoor dat de resultaten van belevingsonderzoek worden verwerkt tot concrete oplossingen voor bijvoorbeeld het ontwerp en de inrichting van een plein, station, winkelcentrum, parkeergarage, trein of fietsroute.